Asymptomatische bloedafwijkingen

Gerelateerde onderwerpen

Inleiding

Omdat aminotransferases (AST & ALT) en alkalische fosfatase (AF) vaak routinematig worden afgenomen bij het afnemen van bloed, zullen vaak afwijkende waarden worden gemeten bij patiënten symptomen van leverziekte. Bij zulke patiënten zou de arts in zijn anamnese rekening moeten houden met mogelijke levertoxines, alcohol, medicatie, kruidenthee, en beroepsmatige of andere blootstelling aan chemicaliën. Milde geïsoleerde verhogingen van ALT of AST (<2 x normaal) kunnen veelal expectatief gevolgd en worden. de waarden normaliseren in een derde van de gevallen. Als er abnormale waarden voorkomen in andere labuitslagen, die ernstig of persisterend zijn, is verder onderzoek geïndiceerd.

Verder onderzoek van aminotransferase houdt rekening met steathose, wat vaak klinisch vermoed kan worden. Als er geen sprake is van steathose, moet de patiënt gescreend worden op hepatitis B en C. Patiënten ouder dan 40 zouden moeten worden gescreend op hemochromatose patiënten jonger dan 30 zouden moeten worden gescreend op de ziekte van Wilson en de meeste patiënten, vooral jonge vrouwen en vrouwen van middelbare leeftijd zouden moeten worden gescreend op auto-imuunziekten. Patiënten met een verhoogd risico zouden moeten worden gescreend op malaria en schistosomiasis. Als tot op dit punt de resultaten negatief zijn is een screening op α1‑antitrypsin deficiency geïndiceerd. Als het hele onderzoek geen oorzaak uitwijst, kan leverbioptie gewenst zijn.

Geïsoleerde stijgingen van alkalisch fosfatase in een asymptomatische patiënt vereist bevestiging of het daadwerkelijk van hepatische origine is door een stijging van het 5´‑nucleotidase of γ‑glutamyl transpeptidase. Als een hepatische oorsprong is bevestigd is leverbeeldvorming, meestal met echografie of MRCP geïndiceerd. Als er geen structurele abnormaliteit wordt gevonden bij beeldvorming, is intrahepatische cholestase mogelijk en kan worden veroorzaakt door medicijnen of toxines. Infilttratieve ziektes en levermetastasen (oa door coloncarcinoom) zou ook moeten worden overwogen. Bij vrouwen zou antimitochondriaal antilichaam moeten worden verkregen. Aanhoudende onverwchte stijgingen of verdenking op intrahepatische cholestase vereist het overwegen van een leverbiopt.

Bron

1. T. Yamada, D.H. Alpers,L. Laine, C. Owyang & D.W. Powell. Textbook of Gastroenterology 4th Ed. 2003. Lippincott Williams & Wilkins.
2. A. Fauci, E. Braunwald, D. Kasper, S. Hauser, D. Longo, J.L. Jameson & J. Loscalzo. Harrison's Principle of Internal Medicine 17th Ed. 2008. McGraw-Hill.
3. A. Avunduk. Manual of Gastroenterology: Diagnosis and Therapy 4th Ed. 2008. Lippincott Williams & Wilkins.
4. E. Kuntz & H.D. Kuntz. Hepatology, Principles and Practice 2nd Ed. 2006. Springer Science & Business Media.